WYKAZANIE FAKTU SWIADCZENIA PRACY W GODZINACH NADLICZBOWYCH
            W dzisiejszych czasach, pomimo wielu regulacji i badań, które pokazują ze krótszy dzienny wymiar czasu pracy może pozytywnie wpływać na wydajność pracowników to nadal świadczenie pracy w godzinach nadliczbowych jest powszechnym zjawiskiem. Istnieją przedsiębiorstwa gdzie pracownik zatrudniony „na etacie” jest obłożony taka ilością obowiązków, iż nie sposób ich wszystkich wypełnić w obowiązującym zgodnie z umową wymiarze czasu pracy. Zdarza się wtedy, ze na podstawie umowy ustnej, praca jest wykonywana w godzinach nadliczbowych za która pracownik ma otrzymać wynagrodzenie uzależnione od ilości przepracowanych dodatkowo godzin.
Praktyka pokazuje jednak, że czasami pracownicy maja problem z wyegzekwowaniem wynagrodzenie za prace ponad normatywny czas. Z naszego doświadczenia wynika, iż konflikt w tym zakresie powstaje najczęściej po ustaniu stosunku zatrudnienia, gdy pracownik, który pomimo takiej nieformalnej umowy nie otrzymał wynagrodzenia, występuje do byłego pracodawcy z wezwaniem do zapłaty. Pracodawca w takim przypadku często kwestionuje roszczenie twierdząc na przykład, że były pracownik nie otrzymał polecenia wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych albo że pracownik nie wykazał ilości godzin przepracowanych ponad stan.

            NA KIM SPOCZYWA OBOWIAZEK PROWADZENIA EWIDENCJI CZASU PRACY?
Stosownie do przepisów Kodeksu pracy, to pracodawca ma obowiązek prowadzić i przechowywać (w postaci papierowej lub elektronicznej) dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników, w tym ewidencję czasu pracy (np. w postaci papierowej listy obecności). Zgodnie z orzecznictwem, pracodawcy, którzy naruszają obowiązki określone w przepisach prawa pracy muszą liczyć się z tym, że poniosą ciężar udowodnienia nieobecności pracownika, jej rozmiaru oraz wypłaconego wynagrodzenia.
            JAK PRACOWNIK MOŻE WYKAZAC FAKT PRZEPRACOWANIA NADGODZIN?
Pracownik z kolei może powoływać wszelkie dowody na wykazanie pracy w godzinach nadliczbowych, w tym posiadające mniejszą moc dowodową niż dokumenty dotyczące czasu pracy jednak przedstawione dowody powinny mieć jakąkolwiek moc dowodową. Pomocne będą w tym zakresie np. służbowy kalendarz, korespondencja e-mail, rejestr wejść na teren zakładu pracy, lista wykonanych czynności (timesheet), etc.

Warto w tym miejscu zwrócić jednak uwagę, ze Sąd Najwyższy w jednym ze swoich orzeczeń wskazał, że zaniechanie prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika przez pracodawcę nie oznacza, że każdorazowo i bezkrytycznie sąd pracy powinien przyjmować za miarodajną wersję czasu pracy przedstawianą przez pracownika. To czy stanowi odzwierciedlenie rzeczywistego czasu pracownika podlega w razie sporu ocenie w postępowaniu dowodowym.
​
            ODSETKI I TERMIN PRZEDAWNIENIA ROSZCZENIA
              Terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy. Niedopełnienie obowiązku wypłacenia wynagrodzenia (zarówno podstawowego jak i za prace w godzinach nadliczbowych) w terminie i w czasie określonym w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy uzasadnia wystąpienie z roszczeniem o zapłatę należnego wynagrodzenia wraz z odsetkami. Pracownicy nabywają prawo do odsetek za okres, w którym pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia mimo takiego obowiązku. Odsetki nalicza się od zaległego wynagrodzenia brutto. Na takim stanowisku stanął Sąd Najwyższy w jednej z podjętych uchwal, w której stwierdził, że odsetki z tytułu opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia za pracę przysługują pracownikowi za czas opóźnienia także w części, od której pracodawca odprowadził składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisami, roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Tak więc jeżeli wynagrodzenie jest wypłacane z dołu do 10 dnia kolejnego miesiąca to roszczenie o wynagrodzenie staje się wymagalne od 11 dnia miesiąca. Przykład: pracownik dochodzi zaległego wynagrodzenia za prace w godzinach nadliczbowych za styczeń 2020 r. Zgodnie z umowa wynagrodzenie miało być wypłacone do dnia 10 lutego 2020 r. 11 lutego 2020 r. roszczenie stało się wymagalne jak również od tego dnia należy liczyć odsetki ustawowe za opóźnienie.
*****
            Przedstawione w artykule informacje stanowią wstęp do tej problematyki. W celu zasięgnięcia pomocy profesjonalnego pełnomocnika i potrzeby odpowiedzi na bardziej szczegółowe pytania, zapraszamy do kontaktu. Nasze doświadczenie pozwoli znaleźć najbardziej optymalne rozwiązanie dla Państwa problemu.
​

NAKAZANIE EKSMISJI MAŁŻONKA STOSUJĄCEGO PRZEMOC
Jednym z najbardziej destrukcyjnych czynników dla instytucji rodziny jest przemoc stosowana przez jednego z jej członków. Przemoc w rodzinie może przejawiać się na różne sposoby, tj. fizyczny, ekonomiczny lub psychiczny. Najczęściej osobą stosującą przemoc jest osoba posiadająca nie tylko przewagę fizyczną ale także uzyskująca wyższe zarobki czy posiadająca większy majątek. Ofiary takich osób potrafią być zastraszone, zdominowane i przekonane o tym, że bez tej osoby nie poradzą sobie w życiu. To powoduje, że przez lata ofiara znosi przemoc jednocześnie nie potrafiąc stawić jej czoła i zakończyć toksyczną relację. Przepisy prawa dają jednak możliwość ochrony ofiar przemocy i wprowadzają procedurę dzięki której osoba stosująca przemoc może zostać zobowiązana do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania.
 
USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY W RODZINIE
Wskazana ustawa reguluje zadania administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zasady postępowania wobec osób dotkniętych przemocą w rodzinie oraz zasady postępowania wobec osób stosujących przemoc w rodzinie. Zgodnie z art. 11a wskazanej ustawy jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania.
Wniosek należy złożyć do właściwego Sądu Rejonowego, osobiście lub przez pełnomocnika. Zgodnie z przepisami opłata od wniosku wynosi 100 zł. Oczywiście jeśli nie stać nas na zapłacenie tej kwoty bez uszczerbku dla utrzymania siebie lub rodziny, można wystąpić z wnioskiem o całkowite lub częściowe zwolnienie z konieczności jej ponoszenia.
Wniosek powinien precyzyjnie wskazywać, że przyczyną domagania się usunięcia danej osoby z miejsca zamieszkania jest stosowanie przemocy w rodzinie. Należy więc wskazać, że sprawca przemocy umyślnie dopuszcza się, jednorazowo albo w sposób powtarzający się, zachowań naruszających prawa lub dobra osobiste pozostałych członków rodziny, w szczególności narażając te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszając ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodując szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołując cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Konieczne jest także wykazanie, że stosując przemoc w rodzinie, sprawca czyni wspólne zamieszkanie szczególnie uciążliwym. Postępowanie sprawcy musi charakteryzować się szczególną uciążliwością - zagraża poczuciu bezpieczeństwa osób dotkniętych przemocą w rodzinie lub uniemożliwia korzystanie ze wspólnych pomieszczeń lub urządzeń.
 
KODEKS RODZINNY I OPIEKUŃCZY
            Podobne rozwiązanie, choć z tą różnicą iż dotyczy postępowania w sprawie o rozwód, wprowadza art. 58 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Na jego podstawie i na wniosek drugiego małżonka, Sąd w wyroku orzekającym rozwód może nakazać eksmisję małżonka, którego naganne zachowanie uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie. W orzecznictwie wskazuje się, że przesłankami do zastosowania tego przepisu mogą być takie zachowania jak: lżenie, narzucanie siłą swojej woli i despotyczne traktowanie stanowiące zagrożenie dla zdrowia i spokoju drugiego małżonka co uzasadnia obawy o możliwość bezkolizyjnego wspólnego korzystania przez strony z mieszkania.
Przepis ten, w interesie rodziny, zezwala na ograniczenie, w przewidzianych w nim okolicznościach, praw jednego z małżonków do mieszkania. Nie powoduje utraty przez eksmitowanego małżonka przysługującego mu prawa podmiotowego do mieszkania, ale uniemożliwia mu dalsze wspólne zamieszkiwanie. Wniosek o orzeczenie eksmisji można zgłosić w pozwie, w oddzielnym piśmie procesowym lub do protokołu rozprawy. Może go złożyć także pozwany. Warto jednak pamiętać o wyjątkach: nie jest dopuszczalne orzeczenie eksmisji małżonka z mieszkania, do którego prawo wchodzi wyłącznie w skład jego majątku osobistego jak również nie można orzec eksmisji małżonka z mieszkania przydzielonego mu w związku z wykonywaniem zawodu (np. w Wojsku).
*****
            Przemoc w rodzinie zawsze jest dramatem jej członków. Niestety często zdarza się, iż ofiary przemocy nie mają na tyle odwagi aby samemu podjąć kroki zmierzające do ochrony swoich praw. Od lat nasza Kancelaria prowadzi sprawy z zakresu prawa rodzinnego, w których pomagamy skutecznie wyegzekwować uprawnienia dane przepisami prawa.

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowią, iż oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą założyli. Przepis ten jest wyrazem równości w stosunkach majątkowych pomiędzy małżonkami. Wskazany przepis może stanowić podstawę prawną do złożenia przez jednego z małżonków przeciwko drugiemu pozwu, ale nie o alimenty, lecz o zaspokojenie potrzeb rodziny. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego istnieje bowiem różnica pomiędzy obowiązkiem zaspokajania potrzeb rodziny a obowiązkiem alimentacyjnym dotyczącym małżonków rozwiedzionych (w określonych przypadkach) oraz tym obciążającym krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Tym samym należy stwierdzić, że ten obowiązek ma „alimentacyjny charakter” co powoduje określone konsekwencje o których będzie mowa w dalszej części artykułu.

USPRAWIEDLIWIONE POTRZEBY RODZINY
Ustawa nie podaje zamkniętego katalogu potrzeb jakie należy uznać za usprawiedliwione. Zgodnie z wypracowaną doktryną, do usprawiedliwionych potrzeb rodziny należą takie, których zaspokojenie zapewni jej członkom prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Potrzeby rodziny, które powinny zostać zaspokojone, to suma uzasadnionych i usprawiedliwionych indywidualnych potrzeb każdego z członków rodziny, uzależnionych m.in. od wieku członka rodziny, jego stanu zdrowia, zainteresowań. Są to również potrzeby wspólne jak np.: koszty mieszkania, mediów, inne zobowiązania.

FORMA PRZYCZYNIANIA SIĘ DO ZASPOKAJANIA POTRZEB RODZINYW
pierwszej kolejności należy wskazać, że dopuszczalna jest każda postać świadczeń które mają zaspokoić te potrzeby - mogą to być świadczenia pieniężne lub w naturze; jej wybór odpowiadać powinien celowi, jakiemu obowiązek ten służy i uwzględniać okoliczności każdego konkretnego przypadku. Co szczególnie istotne, wykonanie tego obowiązku może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Biorąc pod uwagę powyższe, w sytuacji gdy pomiędzy małżonkami został ustalony podział obowiązków opierający się na tym, że głównym żywicielem rodziny jest jeden z nich i w konsekwencji poświęca się on pozyskiwaniu środków finansowych pozwalających na godne życie rodziny, a drugi nie podejmuje pracy zarobkowej lecz zajmuje się domem i wychowaniem dzieci to oczywiście nie ma podstaw do skorzystania z tego przepisu. Przepis ten znajdzie natomiast zastosowanie gdy jeden z małżonków, pomimo uzyskiwania dochodów nie łoży na zaspokojenie potrzeb rodziny wcale lub jedynie w minimalnym stopniu, nieadekwatnym do poziomu tych potrzeb.

JAK WYEGZEKWOWAC PRZYCZYNIANIE SIĘ DO ZASPOKAJANIA POTRZEB RODZINY?
Jak wskazano w pierwszej części artykułu, brak przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny może stanowić podstawę do wytoczenia powództwa przez drugiego małżonka. Sąd może zasądzić określoną kwotę, którą jeden z małżonków będzie musiał co miesiąc przekazywać drugiemu na zaspokojenie potrzeb. Co więcej, w określonych przypadkach Sąd może nakazać, żeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające zobowiązanemu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka.

Pozew należy złożyć do sądu rejonowego. W przypadku roszczeń alimentacyjnych pozew możemy złożyć albo przed sąd w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania, bądź przed sąd właściwy według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej. Zgodnie z Ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w tego rodzaju sprawach osoba występująca z żądaniem nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych.

Warto również wskazać, iż w pozwie może zostać złożony wniosek o zabezpieczenie roszczenia. Wniosek musi zostać odpowiednio uzasadniony i zawierać dowody, które uprawdopodabniają, że w istocie z uwagi na brak przyczyniania się małżonka do zaspokajania potrzeb rodziny doznają one uszczerbku. W przypadku uwzględnienia tego wniosku, sąd zobowiązuje pozwanego do uiszczania w toku procesu określonej części żądania.

Przykład:
jeden z małżonków pozywa drugiego o kwotę 2000 zł miesięcznie tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, składając jednocześnie wniosek o zabezpieczenie roszczenia poprzez zasądzenie od pozwanego na czas trwania procesu kwoty 1500 zł tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Jeśli wniosek zostanie uwzględniony to osoba pozwana będzie musiała przekazywać drugiej stronie wskazaną kwotę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

*****
            Sprawy rodzinne obarczone są dużym ładunkiem emocjonalnym co generuje sporą dawkę stresu dla osób biorących w nich udział. W takich sprawach warto skorzystać z pomocy Pełnomocnika, który poprowadzi sprawę od etapu złożenia pozwu do jej prawomocnego zakończenia co z pewnością pozwoli uniknąć wielu negatywnych przeżyć. Od lat prowadzimy z sukcesem sprawy rodzinne, w tym te dotyczące alimentów. Gwarantujemy profesjonalne i indywidualne podejście do każdego Klienta.
​Zapraszamy do kontaktu.