Dnia 8 marca 2020 r. weszła w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tzw. specustawa koronawirusowa). W okresie od dnia 20 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłoszono stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.
Co to oznacza w sferze prawa pracy i uprawnień pracownika? W niniejszym artykule omówimy najważniejsze obszary, które zostały objęte nowymi regulacjami. W pozostałym zakresie zapraszamy do indywidualnego kontaktu w celu zasięgnięcia pomocy. PRACA ZDALNA Stosownie do tzw. specustawy koronawirusowej, pracodawca, w celu przeciwdziałania COVID-19, może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Należy w tym miejscu podkreślić, iż praca zdalna nie jest pojęciem tożsamym z telepracą, która jest uregulowana w Kodeksie pracy. W przypadku gdy firma podejmie taką decyzje - zatrudniony nie może odmówić. Kodeks pracy natomiast określa niezbędne procedury w tym zakresie. Zgodnie z art. 94 k.p. pracodawca ma zaznajomić pracownika ze sposobem wykonywania pracy, czyli musi mu przedstawić zasady pracy zdalnej. Z kolei art. 104 1 k.p. wskazuje m.in. że regulamin pracy ma określać wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały niezbędne do świadczenia obowiązków. Oznacza to, że pracownikowi skierowanemu do pracy zdalnej, pracodawca powinien zapewnić np. służbowy laptop, jeżeli jest on niezbędny do wykonywania obowiązków pracowniczych. Oczywiście istnieje również możliwość odmiennych ustaleń, np. że pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki na prywatnym sprzęcie. Co istotne, polecenie pracy zdalnej nie uchyla bezwzględnie obowiązujących przepisów nakładających na pracodawcę obowiązek dbania o zdrowie i życie pracowników oraz zapewnienia im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jeżeli w czasie wykonywania pracy w „home office” dojdzie do wypadku, to będzie on kwalifikowany jako wypadek przy pracy. POWSTRZYMANIE SIĘ OD WYKONYWANIA PRACY Stosownie do art. 210 k.p. w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, zatrudniony ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli samo powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, podwładny ma prawo oddalić się z miejsca pracy, zawiadamiając o tym przełożonego. Za czas powstrzymania się od obowiązków i oddalenia z firmy, pracownik zachowuje wynagrodzenie. Należy jednak mieć na uwadze, iż decyzja o powstrzymaniu się od wykonywania pracy jest oceniana z perspektywy zasadności. Pracownik może zachować się w ten sposób, tylko jeśli ryzyko dla zdrowia i życia było rzeczywiste. w razie oczywistego braku podstaw do czasowego zaprzestania świadczenia pracy przez pracownika, pracodawca ma prawo nałożyć na pracownika karę porządkową, jak również rozwiązać z nim umowę o pracę. Biorąc pod uwagę aktualną sytuację, pracownik nie może odstąpić od wykonywania obowiązków powołując się na ogólne ryzyko zakażenia koronawirusem, które w tym momencie dotyczy całego społeczeństwa. Zagrożenie zakażeniem musi być w jego sytuacji rzeczywiste i wynikać bezpośrednio z warunków w jakich jest świadczona praca. Omawiane uprawnienie nie przysługuje jednak tym, których obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia (np. lekarze, straż pożarna, policja). DODATKOWY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY Specustawa koronawirusowa stanowi, że w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, z powodu COVID-19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dziecko w wieku do lat 8) przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni. Wysokość omawianego zasiłku to 80% podstawy wymiaru zasiłku. Na dzień pisania niniejszego artykułu, zgodnie z decyzja rządu, wymienione powyżej placówki maja być zamknięte do Świąt Wielkanocnych. Nie jest jednak wykluczone, że ze względu na epidemię okres ten będzie przedłużany. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje wszystkim rodzicom lub opiekunom prawnym dziecka, którzy są pracownikami, a zleceniobiorcy i samozatrudnieni – jeśli opłacają składkę chorobową. W celu skorzystania z zasiłku należy złożyć oświadczenie do płatnika składek, np. pracodawcy, zleceniodawcy lub w przypadku gdy jesteśmy samozatrudnieni - do ZUS. Co z rodzicami zdrowych dzieci, które maja powyżej 8 lat? W takiej sytuacji dobrym pomysłem będzie próba porozumienia się z pracodawca. Przykładowo pracownik może zaproponować, ze wykorzysta przysługujący mu urlop wypoczynkowy, dni opieki nad dzieckiem do lat 14, a w pilnej potrzebie także urlop na żądanie. Trzeba jednak pamiętać, ze zasiłek opiekuńczy nie będzie przysługiwał, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. autorem wpisu jest apl. adw. Maciej Rylski
1 Comment
Szanowni Państwo,
ze względu na sytuację epidemiologiczną w kraju, Kancelaria oferuje porady prawne w formie zdalnej – telefonicznie oraz e-mail. Aby zdalna porada prawna mogła się odbyć należy: 1. zadzwonić lub napisać mail do Kancelarii i umówić termin spotkania lub opisać problem, 2. po ustaleniu stawki wynagrodzenia dokonać przelewem zapłaty na konto Kancelarii. W dalszym ciągu, w wyjątkowych sytuacjach, możliwe są spotkania celem udzielenia porady prawnej. Sale konferencyjne w Kancelarii są dezynfekowane po każdym spotkaniu. Zapraszamy do kontaktu! Od zarania dziejów śmierć stanowi smutny lecz nieodłączny element ludzkiego życia. Gdy dotyka naszych najbliższych powoduje nie tylko żałobę ale także konieczność uregulowania sytuacji prawnej zmarłego, szczególnie w zakresie jego praw i obowiązków. W dzisiejszym artykule skupimy się na kwestii odrzucenia zadłużonego spadku w tym również odrzucenia spadku w imieniu małoletnich dzieci w odniesieniu do dziedziczenia ustawowego (bez testamentu).
PRZEJŚCIE SPADKU NA SPADKOBIERCÓW Stosownie do przepisów Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się, tj. przechodzi ze spadkodawcy na spadkobierców z chwilą śmierci spadkodawcy. W przypadku dziedziczenia ustawowego, w pierwszej kolejności do spadku powołane są dzieci i małżonek spadkodawcy, którzy dziedziczą w częściach równych. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Warto o tym pamiętać w kontekście odrzucenia spadku przez syna lub córkę zmarłego spadkodawcy ponieważ w tym przypadku osoba odrzucająca spadek traktowana jest tak jak gdyby nie dożyła dziedziczenia. Tym samym do spadku będą powołane dzieci tej osoby. ZŁOŻENIE OŚWIADCZENIA O ODRZUCENIU SPADKU Jeżeli chcemy odrzucić spadek musimy zrobić to w terminie określonym przez Kodeks cywilny, który wynosi 6 miesięcy od dnia w którym dowiedzieliśmy się o tytule swojego powołania. Brak złożenia oświadczenia we wskazanym terminie będzie skutkował uznaniem, iż przyjęliśmy spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza nasza odpowiedzialność za długi spadkowe do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Warto jednak pamiętać, ze w tym przypadku często pojawia się konieczność przeprowadzenia dodatkowych czynności prawnych co może generować koszty. Z uwagi na to, jeżeli mamy wiedzę, ze spadek jest zadłużony to korzystniej będzie złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. Wskazane oświadczenie składamy przed sadem lub przed notariuszem w formie ustnej lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. ODRZUCENIE SPADKU W IMIENIU MAŁOLETNIEGO Jak już wcześniej wspomnieliśmy, w pierwszej kolejności dziedziczą dzieci i małżonek spadkodawcy. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku lub spadek odrzuci (bo wtedy zgodnie z przepisami traktowany jest tak jak gdyby nie dożył dziedziczenia) to w takiej sytuacji do spadku będą powołane dzieci tej osoby. Bardzo ważne w kontekście odrzucenia spadku jest to, ze z dniem odrzucenia spadku rodzica rozpoczyna bieg 6-miesięczny termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich dzieci. Poniżej wskazujemy jak odrzucić spadek w imieniu małoletniego. Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przez rodzica w imieniu małoletniego należy do grupy czynności przekraczających zwykły zarząd majątkiem dziecka. Przed podjęciem tej czynności musimy uzyskać na to zezwolenie sądu. W tym celu należy złożyć do sądu wniosek o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. W tym miejscu często pojawiają się obawy – jakie będą konsekwencje, jeżeli sad nie zdąży wydać w ciągu 6 miesięcy od odrzucenia spadku przez rodzica zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka? Na szczęście, stosownie do orzecznictwa Sadu Najwyższego, wskazany wyżej termin 6 miesięcy przestaje biec przez czas postępowania przed sądem o wydanie zgody na odrzucenie spadku w imieniu dzieci, tj. od złożenia takiego wniosku do uprawomocnienia się postanowienia sądu. Do wniosku trzeba będzie załączyć odpis skrócony aktu urodzenia małoletnich, odpis aktu notarialnego lub postanowienia sądu w przedmiocie odrzucenia spadku przez rodzica oraz odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy. Konieczne będzie również wniesienie opłaty stałej od wniosku – 100,00 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa - 17 zł. Ważne jest aby wniosek był odpowiednio umotywowany i udokumentowany. Należy wykazać dlaczego odrzucenie będzie korzystne dla dziecka. W tym celu możemy posłużyć się dowodami z zeznań świadków którzy maja wiedzę o sytuacji majątkowej spadkodawcy jak również z dokumentów (np. wezwania do zapłaty kierowane przez wierzycieli co wskazuje na zadłużenie spadku). Dzięki temu Sąd powinien szybciej rozpatrzyć nasz wniosek. Niemniej jednak jeżeli z wnioskiem wystąpi tylko jedno z rodziców, drugie i tak musi zostać wysłuchane. Zgodnie bowiem z art. 583 Kodeksu postępowania cywilnego sąd udziela zezwolenia na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego. Po wydaniu zgody przez Sąd należy niezwłocznie złożyć przed sądem lub notariuszem oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dzieci. ****** Warto zatem pamiętać, że nie każdy odziedziczony spadek wiąże się z wymiernymi korzyściami materialnymi. W chwili kiedy dowiemy się, ze jesteśmy spadkobierca warto podjąć niezbędne kroki w celu ustalenia stanu majątku spadkowego. Nawet jeśli nasza odpowiedzialność miałaby zostać ograniczona ze względu na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza to jednak w takim przypadku konieczne jest dokonanie szeregu czynności i uiszczenia związanych z tym kosztów. Warto zatem podjąć świadoma decyzje o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, zwłaszcza gdy w grę wchodzą nie tylko interesy nasze ale także naszych dzieci. autorem wpisu jest apl. adw. Maciej Rylski Z uwagi, na pojawiające się zagrożenia związane z Koronawirusem, Kancelaria oferuje również zdalną obsługę prawną. Istnieje możliwość uzyskania pomocy telefonicznie oraz on-line (mail, telekonferencja, signal).
Aktualnie wszystkich nas dotyka społeczna panika, która pojawiła się z uwagi na rozprzestrzeniający się na świecie Koronawirus (COVID-19). Każdego dnia media donoszą o kolejnych wykrytych ogniskach zakażeń wirusem, szczególnie tych które dotyczą Europy, w tym Polski. Stwierdzone przez WHO ryzyko rozprzestrzeniania się i wzrostu zagrożeń związanych z chorobą COVID-19 zostało wykryte w wielu regionach turystycznych, które są popularne w naszym kraju – kraje basenu morza śródziemnego, południowo-wschodnia Azja. Wiele osób planuje wymarzone wakacje z dużym wyprzedzeniem tak wiec często kupują bilety lotnicze i rezerwują apartamenty kilka miesięcy wcześniej. W aktualnej sytuacji jest wiele osób, które kupiły usługi turystyczne jeszcze przed pierwszymi doniesieniami o Koronawirusie. W tym momencie te osoby zastanawiają się czy warto ryzykować i udawać się w zagrożone rejony a z drugiej strony czy istnieje szansa na zwrot biletów lotniczych, anulowanie rezerwacji i chociażby częściowy zwrot zainwestowanych pieniędzy. W tym artykule wyjaśnimy jakie narzędzia daje nam ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.
Zgodnie z art. 47 ust. 4 wskazanej powyżej ustawy „podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie”. Regulacja zawarta we wskazanym przepisie dotyczy zarówno wycieczek objazdowych, jak i podróży do jednego miejsca docelowego, np. wakacje all inclusive w kurorcie z zakwaterowaniem w hotelu. Okoliczności mające cechy nieuniknionych i nadzwyczajnych uzasadniają odstąpienie przez podróżnego od umowy bez ponoszenia opłat jeśli mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Skorzystanie przez podróżnego z prawa odstąpienia na podstawie omawianego przepisu daje podstawy do pełnego zwrotu uiszczonych kosztów wycieczki, ale nie daje prawa do dodatkowej rekompensaty w postaci odszkodowania lub zadośćuczynienia za szkodę która wynikła z braku możliwości skorzystania z wykupionej imprezy turystycznej. Organizator imprezy turystycznej powinien zwrócić dokonane wpłaty podróżnemu bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu 14 dni od odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej (art. 47 ust. 6 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych). Omawiana ustawa w art. 4 zawiera wyjaśnienie używanych na jej gruncie pojęć. Jako „nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności” należy rozumieć „sytuację pozostającą poza kontrolą strony powołującej się na taką sytuację, której skutków nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie rozsądne działania”. Dalsze szczegóły dotyczące tego pojęcia możemy znaleźć w preambule dyrektywy 2015/2302, która leży u podstaw polskiego ustawodawstwa w zakresie imprez turystycznych. Wskazano tam, że nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności mogą obejmować, na przykład, „działania wojenne, inne poważne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak terroryzm, znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii poważnej choroby w docelowym miejscu podróży lub katastrofy naturalne, takie jak powodzie lub trzęsienia ziemi, lub warunki pogodowe uniemożliwiające bezpieczną podróż do miejsca docelowego uzgodnionego w umowie o udział w imprezie turystycznej”. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, ze komentowana ustawa odnosi się do sytuacji obiektywnie niebezpiecznych szerokiego kręgu osób. Warto jednak zwrócić uwagę na stanowisko Komisji Europejskiej, która wskazuje, że w pewnych okolicznościach mogą być brane pod uwagę również czynniki dotyczące konkretnego podróżnego. Jako przykład odniesiono się do epidemii wirusa Zika, o którym ostatnio było głośno w 2015 i 2016 roku. Z uwagi na fakt, ze jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży to w razie epidemii wirusa Zika w danym regionie należy uwzględniać to, że konkretna podróżna jest w ciąży przy ocenie możliwości odstąpienia przez nią od umowy o imprezę turystyczną bez ponoszenia kosztów. Wskazana argumentacje można przy zastosowaniu analogii odnieść do epidemii Koronawirusa. Powszechnie bowiem wiadomo, ze jest on szczególnie niebezpieczny dla osób starszych i przewlekle chorych. Jak wynika z przedstawionych uregulowań, w sytuacji kiedy mamy już opłacone wakacje w rejon gdzie aktualnie panuje podwyższone ryzyko zakażenia Koronawirusem, nie jesteśmy pozbawieni środków do dochodzenia zwrotu uiszczonych należności. Niemniej jednak na etapie przedsądowym organizator turystyki często odmawia zwrotu należności i konieczna jest droga postepowania sadowego. Jedna ze specjalizacji naszej Kancelarii jest właśnie prawo turystyczne a zatem jesteśmy w stanie pomoc w sporze z nierzetelnym organizatorem imprezy turystycznej. autorem wpisu jest mec. Maciej Rylski |
Kategorie
All
Archiwalne wpisy
December 2022
|
|
TELEFON
|
663 780 303
536 044 900 |
adwokat Natalia Seweryn
adwokat Maciej Rylski |