Business Judegment Rule – nowe rozwiązanie dla organów spółek z o.o i spółek S.A. - możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności za szkodę spółki

Jedną z zasad, która została wprowadzona do Kodeksu Spółek Handlowych w związku z tegoroczną obszerną nowelizacją KSH jest reguła Business Judegment Rule, która odnosi się do spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, a swoje ugruntowanie znalazła w art. 293 § 3 KSH i 483 § 3 KSH.
Business Judegment Rule, czyli zasada biznesowej oceny sytuacji wywodzi się z Common Law, czyli anglosaskiego porządku prawnego obowiązującego m.in. w USA, czy Wielkiej Brytanii. Przychylne tej zasadzie ustawodawstwo znajdujemy również w Hiszpanii, Czechach czy Portugalii. Reguła ta dotychczas w Polsce stosowana była w bardzo ograniczonym stopniu.  

Zasada biznesowej oceny sytuacji wprowadza nową przesłankę egzoneracyjną dla członków zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej czy likwidatorów, która stanowi możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności za szkodę spółki. Zgodnie z art. 293 § 3 KSH „członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny”.

Wobec powyższego jeżeli członek zarządu (odpowiednio również członek rady nadzorczej, komisji rewizyjnej czy likwidator) w toku postępowania udowodni, zgodnie z ciężarem dowodu na nim spoczywającym, że działania podejmowane przez niego były wykonywane lojalnie wobec spółki wówczas nie będzie ponosił odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce.

Zasada ta wychodzi naprzeciw organom zarządzającym spółkami, które dosyć często boją się podejmować jakichkolwiek decyzji w imieniu spółek, z uwagi na grożącą im odpowiedzialność. Aktualnie jeżeli członek zarządu pomyli się w podejmowanej decyzji i poskutkuje ona szkodą dla spółki, ale w trakcie jej podejmowania opierał się będzie na analizach, badaniu rynku czy opiniach merytorycznych, kierował się profesjonalizmem i lojalnością wobec spółki będzie mógł uwolnić się od odpowiedzialności.

Bezdyskusyjne jest przecież stwierdzenie, że „wszelkie wielkie decyzje okryte są niepewnością i ryzykiem”. Ustawodawca wprowadzając tę zasadę pozwala organom zarządzającym na większą swobodę podejmowania decyzji w imieniu spółki, co w przyszłości winno łączyć się z większym możliwym rozwojem i osiągnięciami spółki.

Podsumowując, zgodnie z aktualną nowelizacją Sąd winien jest oceniać działalność Zarządu nie tylko przez pryzmat rezultatów podejmowanych decyzji, lecz również biorąc pod uwagę całokształt procesu i trybu podejmowania tychże decyzji.

Kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie prawa gospodarczego, dlatego jeżeli zasiadasz w zarządzie, ewentualnie wobec Ciebie toczy się postępowanie z zakresu szkody wyrządzonej spółce chętnie udzielimy porady, a nawet poprowadzimy całe postępowanie.  

autorem wpisu jest Karolina Sagan, prawnik