Różnice między spółką z o.o. a działalnością gospodarczą

Początkujący przedsiębiorcy często stają przed poważnym dylematem – w jakiej formie prowadzić swoją działalność gospodarczą. Na gruncie prawa polskiego mamy szeroki wachlarz możliwości. Kodeks cywilny reguluje działalność spółki cywilnej oraz przedsiębiorstwa prywatnego osoby fizycznej (jednoosobowa działalność gospodarcza). Kodeks spółek handlowych zawiera natomiast uregulowania dotyczące spółek prawa handlowego, które dzielimy na: spółki osobowe (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna) oraz spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna). W dzisiejszym artykule porównamy dwie najpopularniejsze w Polsce formy prowadzenia działalności gospodarczej jednoosobowej działalności gospodarczej oraz Spółki z o.o.
 
1. Sposób rozpoczęcia działalności
W tym miejscu nakreślimy jak rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej w jednej z wskazanych form. Jednoosobowa działalność gospodarcza jest najprostszą i najszybszą z form prowadzenia przedsiębiorstwa. Może ją założyć wyłącznie osoba fizyczna, która w tym celu rejestruje działalność w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Automatycznie nadawane są również numery NIP oraz REGON.
 
Zarejestrowanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest bardziej skomplikowane oraz czasochłonne. Cały proces trwa od kilku dni do kilku tygodni. W niniejszym artykule skupimy się na klasycznej formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jednak warto zaznaczyć, że jest możliwe utworzenie spółki z o.o. przez internet za pośrednictwem Systemu teleinformatycznego Ministerstwa Sprawiedliwości. Wykazuje ona szereg różnic w porównaniu do klasycznej formy więc tą tematyką zajmiemy się w jednym z kolejnych artykułów.
 
Spółkę z o.o. może założyć jeden lub więcej wspólników (nie może być jednak zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością). W pierwszej kolejności należy zawrzeć umowę spółki w formie aktu notarialnego. Następnie wspólnicy wnoszą wkłady na pokrycie kapitału zakładowego (co najmniej 5 000,00 zł). Kolejny krok to powołanie zarządu oraz rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej jeśli wymagają tego przepisy prawa lub umowa spółki. Po wykonaniu wskazanych czynności zarząd zgłasza zawiązanie spółki do sądu rejestrowego i składa wniosek o wpis spółki do Krajowego Rejestru Sądowego.
 
2. Koszty rozpoczęcia działalności
W odniesieniu do jednoosobowej działalności gospodarczej to zarówno wpis do CEIDG jak i późniejsza aktualizacja danych są bezpłatne.
 
Założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga większych nakładów finansowych. Przygotowanie umowy spółki to koszt około 1 000 zł. Koszty notarialne (taksa notarialna) to kolejne ok. 300 zł. Opłata za wpis do KRS wynosi 600 zł. Podatek od czynności cywilnoprawnych związany z założeniem spółki – 21 zł. Notarialnie poświadczone wzory podpisów członków zarządu po 20 zł plus VAT za podpis. Koszty te mogą jednak wzrosnąć w przypadku gdy na przykład umowa spółki ma być szczegółowo dopasowana do profilu prowadzonej działalności czy występuje duża liczba wspólników.
 
3. Reprezentacja
Osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą sama reprezentuje swoją działalność, zawiera umowy, ma obowiązek wpłacać zaliczki na podatek, składać roczną deklarację podatkową i rozliczać się z ZUS. Wskazane czynności można zlecić innemu podmiotowi na podstawie udzielonego pełnomocnictwa, jednak jego działanie będzie miało bezpośredni wpływ na majątek przedsiębiorcy.
 
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością natomiast reprezentowana jest przez zarząd, w skład którego wchodzi co najmniej jeden członek. Jeśli zarząd spółki jest wieloosobowy sposób reprezentacji może zostać określony w umowie spółki. Jeżeli umowa nie obejmuje sposobu reprezentacji stosuje się art. 250 § 1 Kodeksu spółek handlowych, który stanowi w takim przypadku, że do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem. Spółka może również być reprezentowana przez prokurenta. Prokura to specjalny rodzaj pełnomocnictwa udzielanego przez przedsiębiorcę; obejmuje umocowanie zarówno do czynności sądowych jak i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
 
4. Odpowiedzialność za zobowiązania
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia tej działalności odpowiada całym swoim majątkiem. Odpowiedzialność ta rozciąga się również na małżonka w przypadku ustawowej wspólności majątkowej (z wyłączeniem jego majątku osobistego). W konsekwencji, w przypadku gdy działalność zacznie generować straty to wszystkie zobowiązania (np. zaległe faktury, wynagrodzenia dla pracowników, składki ZUS, rachunki, kary umowne, raty kredytu itd.) będą musiały zostać pokryte z prywatnego majątku. Jednocześnie osiągnięte zyski od razu wchodzą do prywatnego majątku.
 
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest bezpieczniejszą formą prowadzenia przedsiębiorstwa. Mianowicie, to spółka a nie jej wspólnicy (właściciele) odpowiadają za zobowiązania majątkiem. Odpowiedzialność wspólników natomiast ogranicza się do wysokości wniesionych przez nich wkładów (chyba, że są jednocześnie członkami zarządu). Dalej idąca jest natomiast odpowiedzialność zarządu spółki – w przypadku gdy egzekucja przeciwko spółce będzie nieskuteczna to wtedy członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Zwolnić się od tej odpowiedzialności mogą tylko jeżeli wykażą, iż zgłoszono we właściwym czasie wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.
 
******
 
Niniejszy artykuł stanowi jedynie wyciąg kluczowych informacji związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa w opisywanych formach. Szczegółowy opis problematyki prowadzenia przedsiębiorstwa, zwłaszcza w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nie jest możliwy na łamach jednego artykułu.
 
Kancelaria Adwokacka Adwokat Natalia Seweryn zajmuje się w ramach prowadzonej działalności kompleksową obsługą przedsiębiorców. Zaufał nam szereg podmiotów gospodarczych, z którymi stale współpracujemy pomagając rozwiązać problemy zarówno w ujęciu wewnętrznym (np. przygotowywanie projektów uchwał, formułowanie projektów aktów założycielskich, umów pomiędzy wspólnikami) jak i w ujęciu zewnętrznym (sporządzanie projektów umów z kontrahentami, windykacja należności). Naszą mocną stroną jest praktyka, doświadczenie, a także elastyczne podejście do zleconych nam spraw. Zachęcamy tym samym do współpracy jak i do śledzenia naszych kolejnych artykułów w tym zakresie.