Wypadek komunikacyjny - naprawienie szkody i zadośćuczynienie na gruncie przepisów kodeksu karnego10/26/2022 Jednym ze środków kompensacyjnych przewidzianym przez przepisy prawa jest obowiązek naprawienia szkody, wynikający z art. 46 Kodeksu Karnego. Zgodnie z niniejszym przepisem: „W razie skazania sąd może, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o możliwości zasądzenia renty nie stosuje się”. Podstawowym celem niniejszego przepisu jest przede wszystkim ułatwienie osobie pokrzywdzonej pełnego zaspokojenia roszczeń o charakterze cywilnoprawnym, które wynikają z popełnionego przestępstwa.
Przykładem zastosowania omawianego przepisu będzie skazanie sprawcy czynu na podstawie art. 177 §1 kodeksu karnego: „Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.” Co do zasady częstymi negatywnymi skutkami wypadku komunikacyjnego są m.in. naruszenia czynności narządów ciała powyżej 7 dni, co z kolei związane jest z koniecznością hospitalizacji jak i długotrwałej rehabilitacji, której celem jest powrót do stanu zdrowia sprzed wypadku. Ponadto osoby, które zostały poszkodowane w wypadku w bardzo licznych przypadkach nie są w stanie wrócić do poprawnego funkcjonowania w życiu codziennym z uwagi na swoistą traumę, która został wywołana wypadkiem przez co zmuszone są do zasięgnięcia pomocy psychologa. Opisane konsekwencje wypadku, rodzą po stronie Pokrzywdzonego konieczność ponoszenia kosztów związanych z ratowaniem zdrowia. Ułatwienie realizacji niniejszego uprawnienia wprowadza właśnie omawiany w ramach niniejszego artykułu przepis 46 kodeksu karnego. Orzeczenie obowiązku naprawienia szkody możliwe jest w wypadku gdy dojdzie do skazania za przestępstwo, którego skutkiem jest szkoda lub też za przestępstwo, które spowodowało wyrządzenie osobie pokrzywdzonej krzywdy. Szkoda w rozumieniu art. 46 kodeksu karnego, pojmowana jest w rozumieniu cywilistycznym i oznacza przede wszystkim uszczerbek materialny jakiego osoba pokrzywdzona doznała na skutek przestępstwa. Krzywda natomiast winna być rozumiana jako uszczerbek niemajątkowy i powinna być rozumiana jako zadośćuczynienie. Możliwość dochodzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na gruncie art. 46 kodeksu karnego, możliwe jest w sytuacji gdy doszło do naruszenia dóbr osobistych osoby pokrzywdzonej. W związku z powyższym orzeczenie przez Sąd zapłaty zadośćuczynienia może nastąpić obok obowiązku naprawienia szkody. Rozstrzygając o fakcie czy zobowiązać sprawcę do naprawienia wyrządzonej w wyniku przestępstwa szkody w całości czy też w części Sąd zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę takich faktów jak to czy sprawca uprzednio w części naprawił szkodę. Ponadto Sąd zwraca również uwagę na to czy zachowanie Pokrzywdzonego przyczyniło się do powstania szkody. Warto również podkreślić, stanowisko Sądu Najwyższego dotyczące omawianego w ramach niniejszego artykułu przepisu. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2008 r. V KK 377/07, Sąd stwierdził, iż: „Środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody nałożonego na podstawie art. 46 § 1 k.k. jest ograniczony jedynie do rozmiaru rzeczywistej szkody wynikłej bezpośrednio z przestępstwa i nie obejmuje odsetek stanowiących element szkody wynikły z następstw czynu sprawcy”. Ponadto w wyroku z dnia IIIKKN 269/00 z dnia 21 listopada 2002 r., Sąd Najwyższy podkreślił, że: „W razie śmierci pokrzywdzonego trzeba zaś mieć na uwadze przepisy prawa cywilnego. Wskazuje na to sam art. 46 § 1 k.k., w którym w końcowym fragmencie wyłączono stosowanie przepisów prawa cywilnego o przedawnieniu roszczeń i o możliwości zasądzenia renty, co oznacza a minori ad maius, że mają tu zastosowanie pozostałe przepisy tej dziedziny prawa, w tym dotyczące przechodzenia roszczeń po zmarłym na inne osoby lub ich własnych roszczeń związanych ze śmiercią”. Wprowadzenie art. 46 do Kodeksu Karnego, stanowi swoiste ułatwienie dochodzenie roszczeń przez Pokrzywdzonego z tytułu szkody oraz doznanej krzywdy z tytułu popełnienia przestępstwa. Pokrzywdzony w większości wypadków nie jest zmuszony do egzekucji swoich uprawnień na drodze postępowania cywilnego oraz ma możliwość uzyskania szybszej rekompensaty. Niemniej jednak należy pamiętać, iż niekiedy przy odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu w wyższej wysokości warto dochodzić zapłaty od Ubezpieczyciela sprawcy nie zaś bezpośrednio od sprawcy. Istnieje bowiem ryzyko, że sprawca może nie posiadać majątku pozwalającego na wypłatę odszkodowania lub zadośćuczynienia. W przypadku większych bowiem uszczerbków na zdrowiu lub śmierci Pokrzywdzonego, kwoty należne mogą sięgać od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych. autorem wpisu jest aplikant adwokacki Aleksander Gdak
0 Comments
Leave a Reply. |
Kategorie
All
Archiwalne wpisy
December 2022
|
|
TELEFON
|
663 780 303
536 044 900 |
adwokat Natalia Seweryn
adwokat Maciej Rylski |